Nhiều quỹ đầu tư cho kết quả sinh lời tốt, vì sao nhà đầu tư chưa mặn mà?

Theo ông Nguyễn Việt Đức - Giám đốc Kinh doanh Số VPBankS, nhiều quỹ đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam mang lại mức sinh lời cao nhưng dòng tiền đi vào các quỹ vẫn nhỏ so với quy mô chung. Điều này do nhà đầu tư Việt Nam muốn tự kiểm soát dòng tiền, bên cạnh tính ổn định của các quỹ chưa thật sự chắc chắn.

Ủy thác hay tự giác?

Nhiều thống kê cho thấy, tính đến cuối năm 2024, có khoảng 393,000 nhà đầu tư tham gia đầu tư quỹ mở, dù tăng 54% so với cuối năm 2023 nhưng vẫn quá nhỏ bé so với số lượng hơn 9 triệu tài khoản chứng khoán, chưa nói đến quy mô trăm triệu dân của Việt Nam.

Một số dự báo chỉ ra tiềm năng của thị trường quản lý quỹ có thể đạt đến 7% GDP. Trong năm 2024, có những quỹ lãi 35%, nhưng vì sao đại bộ phận nhà đầu tư vẫn thờ ơ với kênh ủy thác đầu tư?

Thực tế chỉ ra rằng, nhiều quỹ đầu tư trên thị trường chứng khoán Việt Nam được đánh giá tốt, mang lại mức sinh lời cao nhưng dòng tiền đi vào các quỹ này còn nhỏ bé so với quy mô chung.

Ông Đức cho rằng, nguyên nhân chính là nhà đầu tư Việt Nam vẫn thích tự kiểm soát dòng tiền của mình, muốn tự giao dịch, trong khi việc giao tiền cho quỹ đầu tư chỉ dành cho dòng tiền dài hạn.

Vấn đề thứ hai là tỷ trọng của các quỹ trong một năm gần đây là tốt, nhưng nếu nhìn dài hơn, chẳng hạn 3 năm, thì kết quả không hấp dẫn. Sự ổn định chưa thật sự chắc chắn, bản thân các quỹ có thể có một số năm đột biến nhưng những năm khác lại bình thường. Tính từ đầu năm 2025 đến hiện tại là một ví dụ, khi nhiều quỹ không kịp cơ cấu cổ phiếu FPT, không nắm giữ cổ phiếu nhóm Vingroup thì tỷ suất chỉ ở mức khiêm tốn.

Nếu xét chu kỳ 5 năm gần đây, tỷ suất sinh lời của các quỹ ở mức 10.3%/năm, cao hơn VN-Index (5.7%/năm) và gửi tiết kiệm (6%/năm). Như vậy, với tầm nhìn 5 năm, việc đầu tư quỹ sẽ mang lại lợi suất tích cực. Tuy vậy, chỉ có số ít nhà đầu tư có tầm nhìn xa, thay vào đó lại mong muốn một công cụ sinh lời nhanh hơn, ông Đức phân tích.

Ở góc độ khác, các quỹ thường ít cơ cấu danh mục trong bối cảnh thị trường điều chỉnh, trong khi năm nào thị trường cũng có đợt giảm sâu, nên nhiều nhà đầu tư càng suy nghĩ hơn.

Chuyên gia cho rằng, nhiều quỹ đầu tư dài hạn tốt, nhưng ngắn hạn thì chưa phù hợp, thể hiện qua việc phần lớn quỹ hiện giờ giữ tỷ trọng tiền mặt tối đa 20%. Đây là con số phù hợp cho đầu tư dài hạn nhưng ngắn hạn lại là câu chuyện khác.

Thị trường chứng khoán Việt Nam có nhiều quỹ đầu tư, mức sinh lời trung bình thông thường bằng chỉ số chung. Đa số quỹ thường đi theo một chủ đề đầu tư riêng.

Do đó, nếu nhà đầu tư muốn thắng thị trường bằng việc đầu tư quỹ thì phải làm được hai việc. Đầu tiên là chọn ra chủ đề đầu tư của mình, như năm 2024 là cổ phiếu công nghệ, còn từ đầu năm 2025 là một số mã trụ khác như nhóm Vingroup, cổ phiếu ngân hàng. Thứ hai là nhà đầu tư có thể chọn ra những quỹ có sự linh động hơn, để tận dụng những thay đổi thị trường trong ngắn hạn.

Có nên mua những cổ phiếu đang bị bán tháo mạnh do tin tức?

Theo chuyên gia VPBankS, VN-Index tăng vượt qua MA50 và MA200, đồng thời MA50 nằm trên MA200 có thể là một tín hiệu xác nhận xu hướng tăng. Trong quá trình đi lên, nhịp điều chỉnh là không thể tránh.

Câu chuyện "xanh vỏ, đỏ lòng" và "đỏ vỏ, xanh lòng" đã xảy ra trong những tuần gần đây. Nhóm cổ phiếu liên quan Vingroup như VHM, VRE hay một số mã ngân hàng như TCB, VCB đã tăng giá, trong khi FPT lại giảm sâu.

Câu chuyện thị trường cần mã trụ để vượt qua giai đoạn khó khăn là điều luôn xảy ra, ở thời điểm kiểm tra lại vùng đỉnh, xác nhận vùng kháng cự mới. Nhà đầu tư không nên kỳ vọng thị trường tăng đều giai đoạn này, mà quan trọng là VN-Index không đánh mất chuỗi tăng giá.

Việc điều chỉnh giảm 1 - 2 tuần là bình thường, nhưng nếu chuỗi giảm kéo dài tới 3 tuần thì nhà đầu tư sẽ mất kiên nhẫn. Vì thế, kỳ vọng nhịp giảm hiện tại chỉ diễn ra trong 1 - 2 tuần để thị trường có thể giữ được động lực tăng.

Theo ông Đức, với những cổ phiếu bị bán tháo do tin tức, có thể nền tảng của các cổ phiếu này vẫn rất tốt, nhưng cần phải hạn chế mua những cổ phiếu nào đã giảm về dưới đường MA20. Khi giá giảm do thông tin tiêu cực, chuyện bé xé thành to, có thể tạo ra tâm lý sợ hãi trên thị trường.

Điều này cũng cho thấy một vấn đề là tâm lý của nhà đầu tư sẽ thay đổi rất nhanh, việc yêu ghét một cổ phiếu có thể đảo chiều chỉ trong vài tháng. Cuối năm trước, có thể cổ phiếu đó là mã được nhiều người yêu thích, ghi nhận nhịp tăng mạnh nhưng nay vẫn bị bán tháo, đảo chiều giảm mạnh.

Với những cổ phiếu ngân hàng, ông Đức cho rằng mức chiết khấu giá 15 - 20% là phù hợp để xem xét quyết định "bắt đáy". Lưu ý rằng, khi đã “bắt đáy” thì phải phân tích cơ bản, nếu không thì nên chờ cổ phiếu trở lại xu thế tăng giá tích cực, hoặc xem xét đến yếu tố kỹ thuật.

Huy Khải

FILI