Tản mạn mùa đại hội

Một mùa đại hội đồng cổ đông đang đi qua… êm đềm.

Sự đồng thuận hiếm có tại hầu hết cuộc họp thường niên dường như bắt nguồn từ đà tăng giá của cổ phiếu suốt một năm qua.

* Cổ đông nhỏ “bên lề” đại hội

Đồ họa: Tuấn Trần

Mùa cổ đông năm nay, không còn nhiều doanh nghiệp tổ chức đại hội trực tuyến. Điều này phần nào thể hiện thành quả của sự thành công trong việc kiểm soát dịch bệnh tại Việt Nam.

Việc khống chế được sự lây lan của dịch bệnh không những cho phép các cổ đông có thể mắt thấy tai nghe trực tiếp những lời của lãnh đạo doanh nghiệp tại các đại hội thường niên, mà trước đó nó đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp tìm kiếm lợi nhuận.

* Hơn 200 doanh nghiệp báo lãi kỷ lục trong năm Covid đầu tiên

Tuy nhiên, một số điều vẫn không thay đổi so với một năm về trước, trong đó có sự tập trung vào ngắn hạn của nhiều nhà đầu tư cá nhân.

Những ông chủ ngắn hạn

Giữa làn sóng nhà đầu tư F0 gia nhập thị trường chứng khoán trong kỷ nguyên Covid, mùa đại hội thường niên 2021 có sự bùng nổ số lượng cổ đông trong danh sách chốt quyền tham dự so với năm trước tại nhiều doanh nghiệp. Tuy nhiên, lượng cổ đông đến tham dự các cuộc họp không thừa hưởng mức tăng tương đương.

ĐHĐCĐ thường niên 2021 của CTCP Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (HOSE: FRT) chỉ có 17 cổ đông và người đại diện được ủy quyền tham gia, đại diện cho 51.6% cổ phần tại doanh nghiệp. Còn như trường hợp của CTCP LDG (HOSE: LDG), năm 2021 thậm chí là lần đầu tiên trong lịch sử doanh nghiệp này không tổ chức được ĐHĐCĐ thường niên do không đủ số lượng cổ phần quyền biểu quyết tối thiểu để tiến hành (trên 50%).

Số lượng cổ đông tại doanh nghiệp tăng đột biến trong kỷ nguyên Covid nhưng hiếm ai tham gia ĐHĐCĐ thường niên Nguồn: Vietstock tổng hợp

Những sự việc kể trên thể hiện thực trạng đã diễn ra suốt nhiều năm tại thị trường chứng khoán Việt Nam: Đa số cổ đông cá nhân ít quan tâm thật sự đến tình hình làm ăn của doanh nghiệp.

Giới đầu tư cá nhân chiếm áp đảo trong khối lượng và giá trị giao dịch cổ phiếu hàng ngày tại thị trường Việt Nam. Đa số họ giao dịch ngắn hạn và thường không bận tâm nhiều đến viễn cảnh dài hạn của doanh nghiệp. Thay vào đó, những ông chủ doanh nghiệp này dành sự chú ý đặc biệt đến những mức giá xanh đỏ trên bảng điện.

Trong kỷ nguyên Covid, lãi suất hạ thấp đã kéo nhiều người hơn tham gia vào thị trường chứng khoán nhưng không khiến nhiều người hơn tương ứng quan tâm đến việc làm ăn của các công ty.

Đại hội êm đềm khi giá cổ phiếu bay cao

Đồ họa: Tuấn Trần

Một năm về trước, khi giá cổ phiếu của nhiều doanh nghiệp lặn sâu, các ban lãnh đạo phải nhận không ít chất vấn của cổ đông. Trong số đó, nổi cộm là tranh cãi nhắm thẳng vào chính sách phát hành cổ phiếu ưu đãi cho cán bộ nhân viên (ESOP). “Tại sao cổ đông thua lỗ nặng nề mà cán bộ nhân viên công ty vẫn nhận thưởng lớn?” là câu hỏi được nhiều người chủ sở hữu cổ phần đặt ra.

Tuy nhiên, mọi sự đã thay đổi trong mùa đại hội thường niên 2021 khi giá cổ phiếu nhiều doanh nghiệp hồi phục ấn tượng kể từ khi chạm đáy vào cuối quý 1/2020. Cổ đông hân hoan khi chứng khoán tăng giá và không màng lật lại những vấn đề từng gây nhiều tranh cãi. Theo đó, các phương án ESOP được chấp thuận nhẹ nhàng.

Giữa niềm vui lãi lớn, có lẽ không ít nhà đầu tư quên rằng giá cổ phiếu có thể giảm trở lại còn cổ phần đã phát hành thì không thể thu hồi, trừ khi công ty chấp nhận chi tiền để mua cổ phiếu quỹ.

Mùa đại hội thường niên 2021, có những lãnh đạo doanh nghiệp gán hoàn toàn đà tăng giá cổ phiếu cho sự nỗ lực nội tại của nhân sự công ty, và sự tưởng thưởng theo lẽ thường là hoàn toàn xứng đáng. Tuy nhiên, họ không nhắc đến một khía cạnh khác rằng mức giá cổ phiếu bay cao trong kỷ nguyên Covid được xúc tác lớn từ chính sách tài chính nới lỏng của cơ quan điều hành, qua đó thúc đẩy làn sóng nhà đầu tư cá nhân rót tiền vào thị trường chứng khoán và đẩy cao các mức định giá cổ phiếu.

Nhưng suy cho cùng, nhiều cổ đông ngắn hạn có lẽ cũng không quá bận tâm về điều đó. Với họ, giá cổ phiếu cứ lên… là đủ.

* Tản mạn mùa đại hội: Khoảng cách thế hệ trong đầu tư và thú chơi chim [Phần 1]

* Tản mạn mùa Đại hội: Thứ “quyền lực trên giấy” của cổ đông nhỏ lẻ [Phần 2]

Thừa Vân

FILI