Lượng dầu tích lũy trong đại dịch Covid-19 đã gần cạn kiệt

Lượng hàng tồn kho chưa từng có đã tích lũy trong suốt đại dịch Covid-19 đã được tiêu thụ gần hết, qua đó càng củng cố thêm cho đà phục hồi giá dầu. Điều này góp phần giải cứu các nhà sản xuất, nhưng lại gây tốn kém thêm cho người tiêu dùng.

Tính đến tháng 2/2021, lượng dầu dư thừa tích trữ ở các kho chứa dầu tại các các nền kinh tế phát triển trong thời kỳ ban đầu của đại dịch Covid-19 chỉ còn lại 20%, theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA). Tuy nhiên, lượng dầu còn lại đó cũng nhanh chóng được tiêu thụ gần hết khi nguồn cung tích trữ ở các tàu chở dầu trên biển lao dốc và một kho cảng dầu lớn ở Nam Phi cũng đang cạn kiệt.

Tình trạng tái cân bằng trên thị trường dầu diễn ra khi OPEC và các đồng minh cắt giảm sản lượng và đà hồi phục kinh tế thúc đẩy nhu cầu sử dụng dầu trên toàn cầu. Giá dầu Brent đã tăng lên gần 67 USD/thùng, một cú huých cho các nhà sản xuất, nhưng lại là một nỗi lo cho người dân. Trong khi đó, các chính phủ lại cảm thấy lo ngại về lạm phát.

“Tồn kho dầu thương mại ở các nước thuộc OECD đã giảm xuống mức trung bình 5 năm. Phần còn lại chủ yếu tập trung ở Trung Quốc – vốn đang vun đắp lượng dự trữ dầu khí lâu dài”, Ed Morse, Giám đốc nghiên cứu hàng hóa tại Citigroup, cho biết.

Tuy nhiên, quá trình tái cân bằng vẫn chưa hoàn tất. Một lượng dầu dư thừa đáng kể dường như vẫn còn nằm trên các tàu chở dầu ở ngoài khơi tỉnh Sơn Đông của Trung Quốc. Dù vậy, số dầu này có thể được tích lũy để cung cấp cho các nhà máy lọc dầu mới ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, theo hãng nghiên cứu thị trường IHS Markit.

Việc tiêu thụ lượng dầu dư thừa còn lại trên toàn cầu có thể cần thêm thời gian vì nhóm OPEC+ quyết định tăng sản lượng trở lại và đợt tái bùng phát dịch Covid-19 ở Ấn Độ và Brazil giáng đòn nặng nề đến nhu cầu dầu.

Dù vậy, ít nhất thì chúng ta đã lờ mờ nhận thấy điểm kết thúc của tình trạng dư cung toàn cầu.

Tính tới tháng 2/2021, lượng dầu tồn kho ở các nền kinh tế phát triển chỉ cao hơn 57 triệu thùng so với mức tồn kho trung bình trong giai đoạn 2015-2019, thấp hơn mức đỉnh điểm 249 triệu thùng vào tháng 7/2020, theo ước tính của IEA.

Đây là cú xoay chuyển tình thế ngoạn mục so với một năm về trước, khi các lệnh phong tỏa khiến nhu cầu nhiên liệu của thế giới giảm 20% và ông lớn giao dịch hàng hóa Gunvor Group lo ngại rằng kho lưu trữ dầu của thế giới sẽ sớm hết chỗ chứa.

Dự trữ dầu giảm mạnh

Tại Mỹ, lượng hàng tồn kho dầu cũng dần cạn kiệt.

Cuối tháng 2/2021, tổng tồn kho dầu thô và các sản phẩm dầu đã giảm xuống còn 1.28 tỷ thùng, bằng với mức trước dịch Covid-19. Kể từ đó, tồn kho dầu và các sản phẩm dầu của Mỹ vẫn dao động quanh ở mức này, theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA). Tuần trước, lượng dầu tồn kho ở Bờ Đông của nước Mỹ giảm xuống mức thấp nhất trong ít nhất 30 năm qua.

“Chúng tôi bắt đầu thấy các nhà máy lọc dầu ở Mỹ tăng công suất. Điều này có thể giúp rút bớt lượng dầu ở các kho dự trữ”, Mercedes McKay, nhà phân tích cấp cao của Công ty nghiên cứu thị trường năng lượng FGE, cho biết.

Lượng dầu dư thừa ở hệ thống Dự trữ Dầu mỏ Chiến lược (SPR) của Mỹ với nhiều hang động thuộc mỏ muối được sử dụng để dự trữ dầu cho nhu cầu khẩn cấp, cũng đang suy giảm.

Năm 2020, các nhà kinh doanh dầu mỏ và công ty dầu mỏ được chính quyền Donald Trump cho phép tạm cất giữ dầu dư thừa ở các hang muối này. Tuy vậy, trong những tháng gần đây, họ đã lặng lẽ chuyển khoảng 21 triệu thùng khỏi các hang muối, dựa trên nguồn tin thân cận.

Lượng dầu dư thừa được trữ ở các vùng biển trên thế giới cũng đang giảm dần. Theo IHS Markit, các công ty đã tận dụng các tàu chở làm thành kho nổi tạm thời khi các kho dự trữ dầu trên bờ hết chỗ chứa. Tuy nhiên, lượng dầu tồn kho trên các tàu chở dầu cũng đang giảm xuống.

Các chuyên viên phân tích của IHS Market ước tính rằng dầu thô tích trữ trên các tàu chở dầu đã giảm khoảng 27% trong 2 tuần qua và xuống còn 50.7 triệu thùng, mức đáy 1 năm. Một tín hiệu rõ ràng hơn là lượng dầu tại các bồn chứa dầu tại trung tâm kho cảng dầu ở Vịnh Saldanha thuộc bờ biển phía tây Nam Phi cũng cạn dần.

Vịnh Saldanha là một địa điểm lưu trữ dầu yêu thích đối với các công ty kinh doanh dầu, cho phép họ linh hoạt trong việc gửi dầu nhanh chóng đến các thị trường nằm ở các khu vực địa lý khác nhau.

Dự trữ dầu tại Vịnh Saldanha

Theo dữ liệu của Bloomberg, lượng dầu tại kho cảng dầu này ước tính đã giảm xuống mức 24.5 triệu thùng, thấp nhất trong 1 năm qua.

Đối với liên minh OPEC+, đà giảm về hàng tồn kho dầu là kết quả của chiến lược táo bạo mà họ đưa ra từ 1 năm về trước. OPEC+ đã cắt giảm 10 triệu thùng/ngày vào tháng 4/2020 – gần 10% nguồn cung toàn cầu – và hiện đang trong quá trình nâng sản lượng trở lại.

Vũ Hạo (Theo Bloomberg)

FILI