Nông dân trồng cà phê có thể thắng lớn nhờ dịch Covid-19?

Những lo ngại về sự gián đoạn của các chuỗi cung ứng trong cơn đại dịch đã dẫn đến tình trạng tích trữ ở các quốc gia và người tiêu dùng, giúp giá cà phê nhận được cú hích cần thiết.

Đó là tin tốt lành cho nông dân ở các vùng sản xuất cà phê quan trọng, những người gặp khó khăn khi giá cà phê tiếp tục giảm trong vài năm qua.

Kể từ năm 2016, giá cà phê đã giảm 30%, dưới mức trung bình thập niên qua, theo Tổ chức cà phê quốc tế (ICO), cơ quan đại diện cho 49 quốc gia thành viên xuất nhập khẩu cà phê. Giá cà phê Arabica trong tháng 3 ở mức trên 1.12 USD/pound, thấp hơn nhiều so với mức đỉnh hơn 3 USD/pound vào năm 2011.

“Nhiều người trong số 25 triệu nông dân trên thế giới vất vả trang trải chi phí hoạt động khi giá đầu vào tiếp tục tăng. Do đó, thu nhập nông nghiệp giảm và sinh kế ngày càng lâm nguy”, tổ chức này cho biết trong báo cáo tuần trước.

Tuy nhiên, giá Arabica, loại cà phê được sản xuất phổ biến nhất thế giới, đã tăng trong tháng trước do lo ngại sẽ không có sẵn hàng, ICO cho biết.

Cà phê Arabica từ Brazil, quốc gia sản xuất lớn nhất thế giới, đã tăng 10% trong tháng 3 so với tháng 2. Các hợp đồng cà phê tương lai giao dịch tại New York tăng 8.8% trong tháng 3, lên mức trung bình khoảng 1.16 USD/pound và cuối cùng ở mức 1.2120 USD vào cuối ngày thứ Năm, tính theo giờ châu Á.

Đại dịch Covid-19 đã dẫn đến sự gián đoạn nguồn cung - từ sản xuất, vận chuyển đến bán lẻ - vì việc phong tỏa được cả thế giới áp dụng.

Ví dụ, các lô hàng từ Colombia, một nhà xuất khẩu cà phê lớn khác, có thể tạm thời bị gián đoạn vì lệnh phong tỏa của nước này. ICO giải thích mùa thu hoạch thông thường của Colombia vào tháng 4 có thể bị ảnh hưởng bởi các biện pháp ngăn chặn cũng như ít lao động nhập cư đến từ những nước láng giềng hơn. Lệnh phong tỏa trên toàn quốc của Colombia được thiết lập đến ngày 27/04.

Về tình hình toàn cầu nói chung, ICO cho biết: “Hiện tại, nhu cầu ước tính vượt quá sản xuất, sự gián đoạn đối với chuỗi cung ứng cả trong vận chuyển và thu hoạch có thể dẫn đến tình trạng thiếu nguồn cung tạm thời, gây áp lực càng nhiều lên giá trong ngắn hạn”.

Hoảng loạn mua, dự trữ cà phê

Nỗi sợ về chủ nghĩa bảo hộ thực phẩm đã tăng lên trong những tuần gần đây. Một số quốc gia ngừng xuất khẩu một vài mặt hàng, trong khi những nước khác dự trữ nguồn cung cấp thực phẩm, để đảm bảo có đủ cho công dân.

Và dường như cà phê cũng không ngoại lệ.

“Có một số bằng chứng cho thấy các quốc gia đang đưa ra những giao dịch mua cà phê với dự đoán về sự gián đoạn nguồn cung trong tương lai”, Samuel Burman, trợ lý kinh tế hàng hóa tại Capital Economics, nói. Tuy nhiên, ông nói thêm cường độ là không rõ ràng.

Theo một bản tin của Reuters, các nhà nhập khẩu cà phê tại một số quốc gia tiêu thụ lớn nhất dự trữ và đặt hàng trước đến một tháng.

“Dữ liệu ở cấp độ bán lẻ và siêu thị cho thấy việc mua và dự trữ do hoảng loạn đã dẫn đến nhu cầu tiêu dùng gia tăng ở một số quốc gia”, ICO cho biết trong báo cáo tuần trước.

Chẳng hạn, chi tiêu dành cho cà phê ở Pháp tăng 34.6% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi ở Ý tăng 29.5%, theo dữ liệu từ viện nghiên cứu thị trường IRI có trụ sở tại Chicago.

Rủi ro phía trước

Trong tương lai, tình hình có thể xấu đi lần nữa cho nông dân.

Một yếu tố có thể đe dọa nguồn cung là cuộc “xâm lược” của châu chấu ở Đông Phi, làm gián đoạn thu hoạch ở đó, Burman nói.

Nhu cầu có thể giảm trở lại nếu mọi người tiếp tục ở nhà và các cửa hàng cà phê vẫn đóng cửa.

“Sau khi tăng trong thời gian đầu, nhu cầu sẽ dần dần ít hơn trong những tuần và tháng tới khi người tiêu dùng mang lượng hàng tích trữ ở nhà ra dùng”, ICO cho biết.

Theo Capital Economics, một số nông dân trồng cà phê đã chuyển sang các loại cây trồng khác để tồn tại.

Nhã Thanh (Theo CNBC)

FILI