Lợi nhuận quý 2/2020 của ngân hàng sẽ giảm do mở rộng gói vay ưu đãi cho các doanh nghiệp?

Trong quý 2/2020, SSI Research dự báo thu nhập lãi, thu nhập từ phí, và thu hồi nợ xấu sẽ giảm xuống khi các ngân hàng đáp ứng nhu cầu của khách hàng thông qua cung cấp các gói lãi suất cho vay ưu đãi cũng như cắt giảm chi phí giao dịch và thanh toán.

Tăng trưởng tín dụng chậm lại trong quý 1/2020

Theo Tổng Cục Thống kê (GSO), tăng trưởng tín dụng trong hệ thống ngân hàng của Việt Nam một phần bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19, ghi nhận mức tăng trưởng khá khiêm tốn là tăng 0.68% so với đầu năm 2020 tính đến ngày 20/3/2020. Đây là mức thấp nhất khi so sánh với giai đoạn từ 2015-2019 mà SSI Research nghiên cứu (dao động từ 1.25% tới 2.81%).

Tăng trưởng tín dụng chậm được ghi nhận tại 3 ngân hàng thương mại quốc doanh cũng như các ngân hàng thương mại như MBB và ACB. Điều này có thể xuất phát từ việc những ngân hàng này thận trọng hơn khi giải ngân mới nhằm hạn chế rủi ro tín dụng trong tương lai. Trong khi đó, VPB, HDB và TPB đã phá bỏ khuôn mẫu và bùng nổ với tỷ lệ tăng trưởng tín dụng cao; khoảng 4.8% tính đến hết tháng 02/2020 đối với VPB, 5% tính đến hết tháng 2/2020 đối với HDB và 9% tính đến hết tháng 3/2020 đối với TPB.

SSI Research nhận thấy rằng VPB và TPB đặc biệt tích cực trong việc mua trái phiếu doanh nghiệp. Đối với HDB, mức tăng trưởng tín dụng khá cao là nhờ các thỏa thuận cho vay với một số khách hàng doanh nghiệp, đã được ký trước đó vào cuối năm 2019.

Các ngân hàng tiếp tục mở rộng gói cho vay ưu đãi để hỗ trợ doanh nghiệp

Sau khi ban hành Thông tư 01 ngày 13/3/2020, mỗi ngân hàng đã công bố gói vay tín dụng hỗ trợ riêng cho khách hàng doanh nghiệp và cá nhân bị ảnh hưởng tiêu cực bởi dịch virus Covid-19.

Gần đây, trong cuộc họp của Chính phủ với đại diện của 20 ngân hàng đã thống nhất các ngân hàng sẽ mở rộng gói vay tín dụng hỗ trợ bổ sung để hỗ trợ khách hàng vì tính chất cấp thiết đối với tình hình hiện tại.

Chính phủ đã cung cấp cho các ngân hàng các hình thức hỗ trợ khác nhau, bao gồm cắt giảm lãi suất điều hành và trần lãi suất huy động ngắn hạn, giảm 50% phí giao dịch liên ngân hàng (Thông tư 04/2020) và gia hạn thời gian nộp thuế (dự thảo sửa đổi Nghị định được đang đề xuất). Các ngân hàng cũng đã được yêu cầu không chi trả cổ tức bằng tiền mặt, một yêu cầu cho các ngân hàng quốc doanh nhằm giữ lại thu nhập từ năm trước để hỗ trợ nền kinh tế.

Kết quả kinh doanh quý 2/2020 không khả quan

Do tình hình dịch Covid-19 bắt đầu trở nên phức tạp kể từ tuần thứ hai của tháng 3, SSI Research ước tính tác động của dịch bệnh đối với kết quả kinh doanh của hầu hết các ngân hàng trong quý 1/2020 là không lớn.

Ngoại trừ một số ngân hàng lựa chọn chủ động trích lập dự phòng rủi ro tín dụng trước để có thêm nguồn dự trữ trong tương lai. Tuy nhiên, trong quý 2/2020, SSI Research kỳ vọng thu nhập lãi, thu nhập từ phí, và thu hồi nợ xấu sẽ giảm xuống khi các ngân hàng đáp ứng nhu cầu của khách hàng thông qua cung cấp các gói lãi suất cho vay ưu đãi và cắt giảm chi phí giao dịch và thanh toán.

Theo đó, SSI Research đã điều chỉnh giảm dự báo lợi nhuận trước thuế đối với các ngân hàng là 11.1% và giảm 16.4% so với dự báo trước đây để phản ánh tác động của dịch covid-19 đối với kịch bản cơ sở và kịch bản xấu nhất.

SSI Research cũng lưu ý, kịch bản cơ sở cho rằng dịch bệnh sẽ được kiểm soát vào cuối quý 2/2020, trong khi đối với kịch bản xấu nhất dịch bệnh sẽ không được kiểm soát đến cuối năm 2020. Lợi nhuận trước thuế của các ngân hàng dự báo sẽ có mức tăng trưởng là 7.2% và tăng 0.8% so với năm 2019 cho hai kịch bản được đề cập.

Đối với hoạt động tín dụng tiêu dùng của các ngân hàng thuộc phạm vi nghiên cứu, SSI Research cho rằng ảnh hưởng sẽ diễn ra theo 2 giai đoạn.

Đối với giai đoạn 1, nhu cầu vay từ các khách hàng phân khúc bình dân đại chúng và phân khúc thu nhập thấp vẫn còn, vì khách hàng vẫn cần tiền mặt để trang trải chi phí sinh hoạt. Tuy nhiên, đối với giai đoạn 2 khi dịch bệnh diễn biến phức tạp và đạt đỉnh, về mặt lý thuyết, thu nhập của phân khúc khách hàng thu nhập thấp sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên, và khả năng trả nợ của người đi vay theo kịch bản này sẽ giảm nhanh tại thời điểm này.

Sự khác biệt giữa kịch bản cơ sở và kịch bản xấu nhất sẽ rõ ràng hơn trong kết quả kinh doanh ngành ngân hàng năm 2021, SSI Research dự đoán vào thời điểm đó, tỷ lệ hình thành nợ xấu sẽ cao hơn và nợ xấu gia tăng có thể bắt nguồn từ giai đoạn bùng phát dịch Covid-19 trên toàn cầu.

Theo SSI Research, ACB và VCB có chiến lược thận trọng nhất để vượt qua đại dịch, và sở hữu chất lượng tài sản tốt nhất trong số các ngân hàng mà SSI nghiên cứu. Do đó, SSI kỳ vọng hai ngân hàng này sẽ hoạt động tốt hơn trong giai đoạn khó khăn này.

Đối với ACB, danh mục trái phiếu Chính phủ tích lũy trong những năm gần đây cho phép ngân hàng này có thể vay từ NHNN với lãi suất ưu đãi. Điều này cũng mang lại cho các nhà đầu tư lợi ích thứ hai, có nghĩa là ngân hàng có sự linh hoạt hơn khi có thể bán các trái phiếu này và ghi nhận lợi nhuận.

Trong khi đó, vị thế dẫn đầu ngành của VCB sẽ mang lại cho ngân hàng nhiều cơ hội kinh doanh hơn để gia tăng lợi nhuận và thu nhập từ phí.

Từ năm 2021 trở đi, SSI tin rằng những ngân hàng này sẽ ít bị ảnh hưởng nhất từ nợ xấu hình thành khi kịch bản xấu nhất xảy ra.

Khang Di

FILI