Bị nhà bán khống nổi tiếng nhắm tới, đế chế của tỷ phú Adani “bốc hơi” 50 tỷ USD

Bị nhà bán khống nổi tiếng nhắm tới, đế chế của tỷ phú Adani “bốc hơi” 50 tỷ USD

Làn sóng bán tháo ập tới những cổ phiếu thuộc đế chế Adani trong ngày 27/01, với tổng vốn hóa “bốc hơi” 50 tỷ USD khi tập đoàn đa ngành này lọt vào tầm ngắm của nhà bán khống nổi tiếng trong tuần này.

Tình trạng bán tháo diễn ra ngay khi Adani Enterprises – công ty đầu tàu thuộc đế chế của ông Gautam Adani, một trong những người giàu nhất thế giới – đang triển khai đợt chào bán cổ phiếu trong ngày 27/01.

Tỷ phú Gautam Adani (bên trái) và Nathan Anderson, nhà bán khống đứng sau Hindenburg

Đợt xả mạnh các cổ phiếu thuộc Tập đoàn Adani diễn ra sau khi báo cáo của Hindenburg Research cho biết họ đã vào vị thế bán khống các công ty thuộc đế chế Adani thông qua trái phiếu giao dịch ở Mỹ và “các công cụ phái sinh”. Hindenburg Research cũng đưa ra hàng loạt cáo buộc nhắm vào tập đoàn Adani, bao gồm “thao túng chứng khoán trắng trợn và gian lận kế toán”.

“Các công ty trong mạng lưới của Tập đoàn Adani nhìn chung đều rất chán, tăng trưởng thấp, nhưng chỉ số định giá của những công ty niêm yết lại có thể sánh ngang các công ty công nghệ tăng trưởng mạnh nhất”, Hindenburg cho hay.

Đáp trả, Tập đoàn Ấn Độ này đã bác bỏ các cáo buộc, cho rằng nghiên cứu của Hindenburg Research là “vô căn cứ” và cảm thấy sốc trước các cáo buộc.

Tuy vậy, giá cổ phiếu vẫn rơi không phanh trước những cáo buộc này. Cổ phiếu Adani Enterprises sụt 18.5% vào cuối phiên 27/01, trong khi Adani Green Energy, Adani Transmission và Adani Total Gas đều lao dốc 20%. Cổ phiếu Adani Ports & Special Economic Zone cũng giảm 15.24%. Làn sóng bán tháo diễn ra ngày càng dữ dội hơn sau khi Hindenburg Research công bố báo cáo trong ngày 25/01.

Tập đoàn Adani Enterprises tiếp tục triển khai đợt bán cổ phiếu lớn nhất từ trước đến nay ở Ấn Độ, nhưng không mấy ai hào hứng, với chỉ 1.03% lượng cổ phiếu được đăng ký mua. Đợt phát hành này sẽ kết thúc vào ngày 31/01, với khoảng 50% lượng vốn huy động sẽ được tài trợ cho các dự án sản xuất hydrogen sạch, cơ sở hạ tầng sân bay và đường cao tốc, trong khi 20% sẽ dùng để trả nợ.

Cổ phiếu Adani Enterprises giảm xuống còn 2,762.15 Rupee (33.84 USD) trên sàn BSE (trước đây gọi là Sàn giao dịch chứng khoán Bombay), thấp hơn cả mức giá sàn 3,112 Rupee của đợt bán cổ phiếu. Những tổ chức đủ điều kiện tham gia mua cổ phiếu Adani Enterprises, bao gồm các tổ chức nước ngoài, ngân hàng, công ty bảo hiểm và quỹ tương hỗ, đã không đăng ký mua trong phiên đầu tiên (25/01), chỉ có các nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia.

Là một phần của kế hoạch chào bán cổ phiếu, Adani Enterprises đã huy động được gần 60 tỷ Rupee (735 triệu USD) từ các tên tuổi lớn như Life Insurance Corporation of India, Abu Dhabi Investment Authority, Maybank, Goldman Sachs, Nomura và Morgan Stanley.

“Ngay cả khi bạn ngó lơ những phát hiện từ cuộc điều tra của chúng tôi và chỉ nhìn vào số liệu tài chính của đế chế Adani, 7 doanh nghiệp niêm yết thuộc đế chế có thể giảm 85% dựa trên các yếu tố cơ bản, vì định giá trên trời”, Hindenburg viết trong báo cáo.

Hindenburg nói thêm đế chế Ấn Độ này “trước đó là đối tượng trong 4 cuộc điều tra gian lận lớn của Chính phủ với cáo buộc rửa tiền, trộm cắp tiền thuế của người dân và tham nhũng, với tổng trị giá 17 tỷ USD".

Hindenburg cũng cho biết cổ phiếu của 7 công ty niêm yết chính thuộc đế chế Adani đã tăng trung bình 819% trong 3 năm qua và giúp khối tài sản của ông Gautam Adani tăng thêm khoảng 100 tỷ USD, ngay cả khi "các công ty niêm yết chính của Adani đang gánh một khoản nợ đáng kể, bao gồm thế chấp cổ phiếu (với mức giá bị thổi phồng) cho các khoản vay, từ đó đặt toàn bộ đế chế vào tình trạng tài chính bấp bênh”.

Tập đoàn Adani đã bác bỏ mọi cáo buộc. "Báo cáo này là sự kết hợp ác ý giữa thông tin sai lệch có chọn lọc và những cáo buộc cũ rích, vô căn cứ và có ý định làm mất uy tín của Tập đoàn. Những cáo buộc này đã được tòa án cấp cao nhất của Ấn Độ kiểm tra và bác bỏ", Giám đốc tài chính Jugeshinder Singh cho biết trong tuần này, đồng thời cho biết thêm rằng đó là một nỗ lực nhằm phá hoại đợt bán cổ phiếu của tập đoàn Adani.

Người đứng đầu bộ phận pháp lý của Tập đoàn Adani, Jatin Jalundhwala, cho biết họ sẽ đánh giá "các điều khoản liên quan theo luật của Mỹ và Ấn Độ để khắc phục hậu quả, đồng thời đưa ra động thái trừng phạt với Hindenburg Research”.

Hindenburg là công ty dưới quyền kiểm soát của người bán khống nổi tiếng Nathan Anderson. Trong vài năm qua, Nathan Anderson đã làm nên tên tuổi với những phân tích khiến cổ phiếu của một số công ty chìm nghỉm, có thể kể đến như Nikola và Lordstown Motors, cũng như công ty cá cược thể thao DraftKings.

Lúc này đây, bộ óc đứng sau Hindenburg Research tiếp tục theo đuổi "cuộc chơi lớn" của mình, lần này là Tập đoàn Adani. Hindenburg lên tiếng bảo vệ báo cáo nghiên cứu của họ và cho biết họ hoan nghênh mọi hành động pháp lý.

Trong một báo cáo ngày 26/01, công ty nghiên cứu Jefferies cho biết khoản nợ của Tập đoàn Adani “chỉ tạo rủi ro thấp đối với các ngân hàng Ấn Độ". Các khoản nợ này chiếm 33% tổng nợ của Tập đoàn trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2022, giảm từ mức 86% trong năm tài chính 2016. Tỷ lệ nợ bằng trái phiếu và khoản vay ngân hàng nước ngoài đã tăng gấp đôi lên 37% trong giai đoạn này.

Jefferies ước tính khoản nợ ròng hợp nhất của Tập đoàn Adani là 1.6 ngàn tỷ Rupee, trong đó Adani Green Energy, Adani Power và Adani Ports & Special Economic Zone nợ tổng cộng 900-1,200 tỷ Rupee. Jefferies cho biết: “Chúng tôi không thấy rủi ro nghiêm trọng nào phát sinh đối với lĩnh vực ngân hàng Ấn Độ”.

Một số chuyên viên phân tích lưu ý rằng các công ty thành viên của Tập đoàn Adani được định giá quá cao so với các công ty cùng ngành. Chẳng hạn, Adani Green Energy có hệ số P/E là 439.91 lần, trong khi Tata Power chỉ 25.43, theo dữ liệu của Google Finance. Tương tự, Adani Total Gas có hệ số P/E là 635.17 lần, trong khi công ty cùng ngành GAIL là 5.6 lần.

"Định giá của một số công ty thuộc Tập đoàn Adani vượt xa mọi thang đo lịch sử. Nhưng đồng thời, không thể phủ nhận rằng họ đã tạo ra lợi nhuận và có tài sản thực", Abhishek Basumallick, Cố vấn trưởng về cổ phiếu tại công ty đầu tư Intelsense, cho biết. "Thực tế là những mức định giá này không thể duy trì trong nhiều thập kỷ và sự sụt giảm giá cổ phiếu có thể là chất xúc tác cho giai đoạn điều chỉnh".

Hindenburg, được đặt tên theo chiếc khinh khí cầu của Đức nổ tung vào năm 1937, đã nhắm mục tiêu vào khoảng 30 công ty kể từ năm 2020. Trung bình, cổ phiếu của những công ty này thường giảm khoảng 15% một ngày sau báo cáo của Hindeburg và giảm 26% trong 6 tháng sau, theo tính toán của Bloomberg.

Cách thức hoạt động của Hindenburg rất đơn giản: Anderson và đội ngũ của ông sẽ đào sâu tìm kiếm hành vi sai trái của các công ty.

Một ví dụ điển hình là nhà sản xuất xe điện Nikola. Anderson cáo buộc công ty này được xây dựng trên "hàng chục lời nói dối" và gọi đây là vụ lừa đảo phức tạp”. Cổ phiếu của công ty Nikola đã lao dốc mạnh. Vào tháng 10/2022, người sáng lập Nikola, Trevor Milton, bị kết tội lừa đảo nhà đầu tư.

Vũ Hạo (Theo Nikkei Asia)

FILI