Khủng khoảng chuỗi cung ứng: Một container phân bón vận chuyển hơn 6 tháng vẫn chưa tới nơi

Câu chuyện về một container phân bón kém may mắn trong chuyến hành trình gian nan từ Trung Quốc tới Mỹ minh chứng cho sức ì đang kìm hãm lĩnh vực mại toàn cầu trong thời kỳ đại dịch.

Đâu đó tại cảng Thượng Hải sầm uất nhất thế giới, một container chứa đầy thùng phân bón đang nằm giữa hàng chục ngàn thùng hàng, chờ đợi một chuyến tàu đến Mỹ. Chiếc container kém may mắn này đã mắc kẹt ở cảng trong nhiều tháng qua khi cơn bão và dịch Covid-19 càng làm trầm trọng sự tắc nghẽn trong mạng lưới chuỗi cung ứng toàn cầu.

Container phân bón này đã mắc kẹt ở đó từ tháng 5/2021 trong chuyến hành trình xa xôi từ miền Trung Trung Quốc đến vùng Trung Tây nước Mỹ. Sự ùn tắc trong khâu vận chuyển đã kéo dài thời gian giao hàng lên đến hơn nửa năm, trong khi thông thường chỉ mất vài tuần. Chưa hết, khoảng thời gian chờ đợi sẽ tiếp tục bị kéo dài, vì container phân bón này vẫn chưa thể bắt đầu chuyến hành trình khoảng 15,000 km như kế hoạch ban đầu.

Đây là câu chuyện về một container phân bón kém may mắn trong chuyến hành trình gian nan từ Trung Quốc tới Mỹ, qua đó cũng minh chứng cho sức ì đang kìm hãm lĩnh vực mại toàn cầu trong thời kỳ đại dịch.

Từ Mỹ đến Sudan rồi Trung Quốc, các thùng container nằm la liệt tại các cảng, bãi chờ tàu hỏa và các nhà kho giữa lúc đại dịch hoành hành. Cứ mỗi thùng hàng bị trì hoãn sẽ khiến hoạt động kinh tế bị gián đoạn theo, người tiêu dùng rồi sẽ phải trả mức giá cao hơn cho hàng hóa, thời gian giao bị kéo dài và có khi không kịp những dịp lễ lớn.

Đây cũng là một bài học về tác động dây chuyền ra khắp các chuỗi cung ứng toàn cầu, cho thấy tất cả các mạng lưới vẫn kết nối chặt chẽ với Trung Quốc.

“Mọi con đường đều dẫn về Trung Quốc và điều đó có ảnh hưởng lớn đến toàn bộ chuỗi cung ứng”, Dawn Tiura, lãnh đạo của Sourcing Industry Groupcó trụ sở tại Mỹ, cho biết. “Tình trạng tắc nghẽn tại một cảng hoặc nhà máy sẽ có tác động sâu rộng đến các cơ sở lân cận và từ đó lan ra khắp thế giới”.

Hành trình gian nan của lô hàng container phân bón

Nguồn: Bloomberg

Hành trình khởi đầu từ nhà máy

Hành trình vận chuyển container phân bón kể trên bắt đầu từ tháng 2/2021. Từ vùng trung tây – cái nôi nông nghiệp của nước Mỹ, một nhà cung ứng cho nông dân ở Illinois đã đặt hàng 8 hộp chứa đầy phân bón từ các nhà máy ở miền Trung Trung Quốc.

Ông Steve Kranig, Giám đốc hậu cần của IM-EX Global, cho biết một lô hàng như thế này thường sẽ đến Chicago vào tháng 4/2021, vừa kịp lúc để người nông dân sử dụng trong mùa trồng trọt.

Nhưng đến tháng 5, một số container phân bón vẫn nằm im ở Trùng Khánh, cách Thượng Hải 2,400 km về phía tây, vì thiếu container rỗng để vận chuyển. Container rỗng từ Mỹ và châu Âu chưa thể trở về Trung quốc do tình trạng thiếu nhân viên, thiếu thiết bị vận tải đường bộ để chuyển hàng hóa ra khỏi cảng.

Ông Kranig đã mất hàng tháng trời để đặt container và chỗ chứa trên một số con tàu đi từ Thượng Hải. Phân bón được chất vào các container và chúng được đưa lên các tàu sà lan đi dọc sông Dương Tử.

Hành trình trên dòng sông Dương Tử

Chuyến đi xuống tuyến đường thủy nội địa nhộn nhịp nhất Trung Quốc chỉ mất 8 ngày. Container phân bón này rất may mắn vì nó đã được vận chuyển trước mùa bão.

Lưu lượng giao thông trên sông Dương Tử – nơi chứng kiến kỷ lục 2.93 tỷ tấn hàng hóa lưu thông trong năm 2019 – đã bị ảnh hưởng bởi thời tiết khắc nghiệt tại Trung Quốc trong mùa hè này. Các nhà chức trách đã phải đóng cửa sông Dương Tử vì mưa bão, dẫn tới tình trạng tồn đọng hàng hóa nghiêm trọng tại các cảng của Trung Quốc.

Dù tránh được mưa bão, nhưng lô hàng này không thể thoát khỏi mức chi phí vận chuyển cao, do giá cước đã tăng vọt trên các tuyến đường quốc tế cũng như tuyến dọc theo sông Dương Tử. Ngoài nhu cầu hàng hóa cao khi nền kinh tế Trung Quốc phục hồi, sự khan hiếm tàu vận chuyển container đang đẩy giá cước tăng mạnh.

“Số lượng container được vận chuyển trên tuyến sông Dương Tử rất hạn chế và một số công ty sẵn sàng trả giá cao để tranh giành bất kỳ container nào có sẵn, nếu không họ phải chuyển hàng đến Thượng Hải qua các tuyến vận tải khác”, ông Kranig cho biết.

Cuối cùng, container này đã đến Thượng Hải vào ngày 27/05 và một chiếc xe tải đã trung chuyển lô hàng đến bến cảng sầm uất nhất thế giới.

Nằm chờ tại cảng Thượng Hải

Ông Kranig không rõ lý do tại sao container này vẫn bị mắc kẹt ở Thượng Hải trong khi 7 container khác của lô hàng đã tìm được đường đến Chicago. Ông cho rằng sự hỗn loạn ở các cảng Trung Quốc là một yếu tố chính cho toàn bộ câu chuyện.

Giữa bối cảnh Covid-19, hoạt động vận chuyển hàng hóa trở nên khó khăn hơn, với Trung Quốc trở thành một điểm nghẽn lớn trong hơn 1 năm qua.

Cảng Diêm Điền ở Thâm Quyến bị đóng cửa vào tháng 5 do dịch Covid bùng phát, tạo ra tắc nghẽn cho toàn bộ bờ biển phía đông và gây tác động lan truyền ra chuỗi cung ứng toàn cầu. Trong tháng này, cảng Ninh Ba cũng bị đóng cửa một phần sau khi một nhân viên có kết quả dương tính với Covid-19.

Bão tố và thời tiết khắc nghiệt đã làm cho vấn đề trở nên tồi tệ hơn. Vào tháng 7/2021, container này lại bị mắc kẹt khi cơn bão In-Fa Thượng Hải và các cảng lân cận khác trong khoảng 4 ngày.

Giờ đây, chiếc container kém may mắn trong lô hàng phân bón vẫn im lìm trong hàng đống container mắc kẹt tại cảng Thượng Hải.

Vượt Thái Bình Dương để đến Mỹ

Cho dù đã có tàu đến Mỹ, rủi ro cho container phân bón này vẫn chưa kết thúc. Thái Bình Dương có thể là một chặng đường nguy hiểm cho các thuyền trưởng đang chạy đua để kịp thời hạn giao hàng. Chưa hết, dù hàng hóa đến bờ biển ở Bắc Mỹ một cách an toàn, vẫn sẽ còn nhiều vấn đề đau đầu hơn chờ đợi chúng.

Cửa ngõ giao thương lớn nhất của Mỹ với châu Á đã bị tắc nghẽn nghiêm trọng khi mà hàng dài tàu container đang chờ được cập cảng. Gần đây, có tới 44 con tàu container phải neo đậu chờ bên ngoài hai cảng Los Angeles và Long Beach, California. Để hạn chế trễ chuyến, nhiều tàu đã chuyển hướng đến Vancouver, Canada.

Kế đó là lô hàng này phải mất từ 1-3 tháng để vận chuyển từ cảng Long Beach tới Chicago bằng tàu hỏa hoặc xe tải.

Câu chuyện của chiếc container phân bón kém may mắn tại Thượng Hải có vẻ như là cơn ác mộng tồi tệ nhất đối với bất kỳ tổ chức nào đang giao thương trên toàn cầu. Tuy nhiên, cơn ác mộng vẫn chưa dừng lại với Giám đốc Kranig của IM-EX Global vì ông đã đặt ehem 8 container từ Trung Quốc đến Mỹ. “Đây là cuộc chiến ngày càng khó khăn”, ông Kranig nói.

Vũ Hạo (Theo Bloomberg)

FILI