Những điểm nóng tại REE trước thềm ĐHĐCĐ thường niên

Đại hội thường niên 2021 của REE sẽ được tổ chức vào ngày 30/03, cũng là lần đầu tiên Tổng Giám đốc Huỳnh Thanh Hải đứng trước toàn thể ĐHĐCĐ dưới vai trò người điều hành cao nhất của đế chế kinh doanh ngàn tỷ.

Tổng Giám đốc REE - ông Huỳnh Thanh Hải và Chủ tịch HĐQT REE - bà Nguyễn Thị Mai Thanh. Đồ họa: Tuấn Trần

Kể từ cuộc họp thường niên giữa tháng 5/2020 đến nay, cổ phiếu của CTCP Cơ Điện Lạnh (HOSE: REE) đã tăng gần 70%, đưa giá trị thị trường doanh nghiệp lên mức gần 16.7 ngàn tỷ đồng.

Sau hơn hai năm, cổ đông mới lại được chứng kiến sự quật khởi như vậy của cổ phiếu REE. Tuy vậy, khác với chu kỳ tăng giá từ 2016-2017 hay xa hơn từ 2011-2014, đà leo dốc của REE trên thị trường chứng khoán trong năm 2020-2021 không hề được chống lưng bởi kết quả kinh doanh tăng trưởng.

Trong kỷ nguyên Covid, dòng tiền từ giới đầu tư cá nhân đổ mạnh vào kênh chứng khoán đẩy cao các mức giá cổ phiếu. Câu hỏi đặt ra là liệu REE có đơn thuần hưởng lợi từ xu hướng này? Mức thị giá hiện tại của cổ phiếu có tích tụ quá nhiều kỳ vọng về lợi nhuận tương lai của doanh nghiệp hay không?

Tương quan giữa lợi nhuận ròng doanh nghiệp và thị giá cổ phiếu REE Nguồn: VietstockFinance

Trong các tờ trình ĐHĐCĐ mà Ban lãnh dạo dự kiến trình cổ đông tại cuộc họp thường niên 2021, đáng chú ý là kế hoạch không chia cổ tức tiền mặt lần đầu tiên kể từ năm 2008. Những người đứng đầu REE giải thích bước đi này là nhằm tập trung nguồn lực đầu tư vào các lĩnh vực điện, nước và bất động sản.

Trong thông điệp của Tổng Giám đốc Huỳnh Thanh Hải tại báo cáo thường niên 2021, ông bày tỏ niềm tin REE sẽ đạt “thành công vượt trội” trong năm nay. Với một kế hoạch kinh doanh tăng trưởng chỉ 9% về mặt lợi nhuận, có thể hiểu rằng “thành công vượt trội” mà ông Hải đề cập sẽ là các dấu mốc mới trong quá trình triển khai đầu tư những dự án ngàn tỷ.

Đáng chú ý trong danh sách dự án hiện tại mà REE tham gia phát triển có Điện gió Trà Vinh, một trong những dự án mà bà Mai Thanh và cộng sự bắt tay tự phát triển thay vì thực hiện các thương vụ M&A như giai đoạn trước. Tuy nhiên, sau một năm 2020 bùng nổ, ngành năng lượng tái tạo đã bắt đầu đối diện với những vấn đề.

Thông tin Dự án Nhà máy điện gió số 3 của REE Nguồn: Báo cáo thường niên 2021 của REE

Với cơ chế khuyến khích về giá bán điện, sự phát triển bùng nổ của các dự án điện mặt trời trong năm 2020 đã làm xuất hiện các vấn đề liên quan đến việc đấu nối vào hệ thống điện quốc gia và dư thừa sản lượng phát ra. Các đơn vị góp ý vào dự thảo Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2045 (Quy hoạch điện VIII) thậm chí đề nghị xem xét hạn chế việc phát triển năng lượng tái tạo (bao gồm cả điện gió) với tốc độ và quy mô quá lớn như trong thời gian qua, bởi rủi ro xảy ra ảnh hưởng tiêu cực đến việc đầu tư và vận hành hiệu quả lưới điện truyền tải, và rộng hơn là cả hệ thống điện.

Trước đây, giữa làn sóng đầu tư điện mặt trời, Chủ tịch REE - bà Nguyễn Thị Mai Thanh cũng tỏ ra dè dặt rót vốn vào lĩnh vực này. Dù vậy, bà Mai Thanh đã chọn điện gió ngoài khơi là bước đi lớn tiếp theo trong mảng năng lượng sạch.

Hiệu quả tài chính tương lai của dự án năng lượng gió ngoài khơi tỉnh Trà Vinh là điều các cổ đông của REE cần được chia sẻ từ Ban lãnh đạo doanh nghiệp trong cuộc họp thường niên sắp tới, bởi hiệu quả sinh lời của REE - hợp nhất toàn nhóm công ty - vốn cũng đang chững lại.

Các chỉ số hiệu quả sinh lời trên tài sản (ROA) và trên vốn chủ sở hữu (ROE) của REE đi xuống trong những năm qua, khi công ty gia tăng đầu tư hàng ngàn tỷ đồng mà vẫn chưa thu về lợi ích tài chính đáng kể. Năm 2021, với kế hoạch lợi nhuận dự kiến trình cổ đông và các dự án vẫn tiếp tục được rót vốn, hiệu quả sinh lời trước mắt của REE sẽ tiếp tục phải chịu áp lực suy giảm.

Tỷ suất sinh lời của REE trong thập kỷ 2011-2020 Nguồn: VietstockFinance

Mảng phát triển bất động sản của Công ty vẫn đang vướng mắc nhiều thủ tục pháp lý, không có sản phẩm để đưa ra thị trường và lợi nhuận chủ yếu đến từ hoạt động chuyển nhượng dự án của công ty thành viên Địa ốc Sài Gòn (Saigonres, HOSE: SGR).

Mảng cơ điện công trình (M&E) có hiệu quả kinh doanh đi xuống trong những năm gần đây, về mặt lợi nhuận và giá trị hợp đồng ký mới. Bên cạnh đó, trong khi REE đang cần vốn để đầu tư mở rộng thì mảng M&E ngày càng bị chiếm dụng vốn nhiều hơn. Các khoản công nợ trong lĩnh vực này đã tăng 39% lên mức 1.74 ngàn tỷ đồng trong năm 2020.

Giá trị hợp đồng ký mới của mảng M&E Nguồn: Báo cáo thường niên 2021 của REE

Tại cuộc họp thường niên ngày 30/03, đây cũng là lúc các cổ đông của REE được biết thêm thông tin về quá trình tái cấu trúc hệ thống doanh nghiệp và chuyển giao thế hệ điều hành trong gần một năm qua. Tính đến nay, thông tin về những thay đổi sẽ định hình nên tương lai của đế chế kinh doanh đa ngành vẫn chưa tiếp cận được với đại đa số cổ đông cá nhân của doanh nghiệp.

Thừa Vân

FILI