Jack Ma mất 11 tỷ USD vì bị giới điều hành siết chặt kiểm soát

Tài sản ròng của Jack Ma giảm gần 11 tỷ USD kể từ cuối tháng 10 khi Trung Quốc tăng cường kiểm soát đế chế của ông và các gã khổng lồ công nghệ.

Năm nay, tài sản của Jack Ma – người thường được gắn liền với đà tăng trưởng mạnh mẽ của lĩnh vực Internet Trung Quốc – đạt đỉnh ở mức 61.7 tỷ USD và sắp lấy lại ngôi giàu nhất châu Á từ tay Mukesh Ambani. Giờ thì Jack Ma hiện chỉ sở hữu 50.9 tỷ USD và rơi xuống vị trí thứ 25 trong bảng xếp hạng người giàu thế giới.

Mặc dù Jack Ma đang là tâm điểm chiến dịch siết kiểm soát các đại gia công nghệ của giới chức Trung Quốc, ông không phải người duy nhất cảm thấy sức nặng của đợt kiểm soát này.

Sự tăng cường kiểm soát của Chính phủ Trung Quốc buộc nhà đầu tư phải suy xét lại các khoản nắm giữ của họ sau khi nhu cầu về dịch vụ trực tuyến bùng nổ trong bối cảnh Covid-19 và đẩy giá các cổ phiếu của lĩnh vực này tăng vọt trong năm nay. Những tuần gần đây, các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc đã mất hàng trăm tỷ USD vốn hóa thị trường. Tencent Holdings của Pony Ma đã rớt 15% kể từ đầu tháng 11/2020 và gã khổng lồ giao thực phẩm Meituan của Wang Xing giảm gần 20% so với đỉnh. Chứng chỉ lưu ký (ADR) của Alibaba tại Mỹ đã rớt hơn 25% kể từ cuối tháng 10/2020.

“Hiện xuất hiện hàng loạt dấu hiệu cho thấy các gã khổng lồ công nghệ đang nằm trong tầm kiểm soát của các cơ quan chức trách Trung Quốc”, Bruce Pang, Trưởng bộ phận nghiên cứu vĩ mô và chiến lược tại China Renaissance Securities Hong Kong, cho hay. “Bản phác thảo hướng dẫn chống độc quyền và đợt rà soát chống độc quyền là hai trong các tín hiệu đó”.

Rắc rối ập đến với Jack Ma ngay khi ông chuẩn bị thực hiện IPO cho Ant Group – một gã khổng lồ trong lĩnh vực thanh toán. Thay vào đó, giới chức Trung Quốc đột ngột yêu cầu hoãn đợt IPO được kỳ vọng lớn nhất thế giới chỉ hai ngày trước thời điểm chào sàn trong tháng 11/2020.

Vụ hoãn IPO của Ant Group chỉ là một trong những tín hiệu đầu tiên của đợt siết kiểm soát đối với một ngành ngày càng có sức ảnh hưởng to lớn tới đời sống thường nhật của hàng trăm triệu người dân. Sau đó, họ tiếp tục áp hạn chế lên lĩnh vực cho vay tiêu dùng, đề xuất quy định mới để kiềm chế sự thống trị của các đại gia Internet, phạt Alibaba và công ty con của Tencent vì các vụ M&A cách đây vài năm. Việc kiểm soát các thương vụ M&A có thể gây thêm bất ổn cho đà tăng trưởng của các gã khổng lồ Internet.

"Nếu các thương vụ tương tự xảy ra tại Mỹ hoặc châu Âu (chẳng hạn Facebook sáp nhập với Google), giới chức cũng sẽ thận trọng thôi", Liu Cheng, luật sư tại King & Wood Mallesons, nhận định. "Các đại gia công nghệ cần chú tâm hơn đến việc tuân thủ quy định trong hoạt động kinh doanh thường ngày".

Bất chấp đà giảm gần đây, các ông trùm Internet Trung Quốc đều chứng kiến tài sản tăng thêm trong năm nay khi cổ phiếu của họ tăng mạnh. Tài sản ròng của 21 vị tỷ phú công nghệ trong danh sách của Bloomberg đã tăng 187 tỷ USD trong năm 2020. Ngay cả Jack Ma cũng tăng 4.3 tỷ USD.

Ngược lại, những gã khổng lồ trong các lĩnh vực truyền thống như bất động sản lại giảm mạnh. Chủ tịch Tập đoàn China Evergrande - tỷ phú Hui Ka Yan đã mất 7.6 tỷ USD trong năm 2020, nhiều hơn bất kỳ ai khác trên thế giới.

Pang cho rằng chiến dịch của chính phủ Trung Quốc sẽ tiếp tục trong năm tới. Quản lý tốt ngành công nghệ sẽ giúp tăng tiêu dùng nội địa và phát triển nền kinh tế hậu Covid-19 trong bối cảnh cả thế giới vẫn đang chật vật kiểm soát đại dịch.

Vũ Hạo (Theo Bloomberg)

FILI