VN-Index: Cuộc vui chưa tàn?

VN-Index: Cuộc vui chưa tàn?

Trái với kỳ vọng về khả năng mẫu hình Island reversal có thể thất bại như phân tích trong bài viết trước đây (Mẫu hình Island Reversal trên VN-Index liệu còn 'linh'? ) thì VN-Index hiện đang tăng trưởng mạnh mẽ và xác nhận mẫu hình cờ đuôi nheo, với mẫu hình này mục tiêu giá có thể là vùng 950 điểm hoặc trong kịch bản tích cực có thể lên đến vùng 1,000-1,050 điểm.

Xu hướng tăng và sự thất bại của Dead cat bounce

Như đã phân tích trong bài viết “Mẫu hình Island Reversal trên VN-Index liệu còn 'linh'?” tại thời điểm tháng 08/2020, VN-Index tồn tại 2 kiểu mẫu hình đồng thời là Island reversal và Dead cat bounce với hai kịch bản rõ ràng:

  • Kịch bản 1: Thị trường hình thành giai đoạn điều chỉnh với mẫu hình Dead cat bounce được xác nhận, hay VN-Index sẽ đóng được gap của mẫu hình Island reversal vào ngày 04/08/2020. Với kịch bản này, giá có thể điều chỉnh nhanh và mạnh đến năm 2021, dựa trên kịch bản chu kỳ được trình bày trong bài viết “Tính chu kỳ trên TTCK Việt Nam: Qua cơn bĩ cực, đến hồi thái lai?”.
  • Kịch bản 2: Thị trường hình thành giai đoạn phục hồi với mẫu hình Island Reversal tiếp tục được xác nhận. Tín hiệu xác nhận cho kịch bản này là việc VN-Index đóng cửa trên vùng 850-880 điểm (đường MA 50, cận trên kênh giá giảm). Mục tiêu giá lúc này sẽ là vùng 920 điểm (theo mục tiêu của tín hiệu phá vỡ kênh giá).

Thật không may, kịch bản được ủng hộ (kịch bản 1) với nhiều tín hiệu hỗ trợ lại thất bại. Thay vào đó, kịch bản tăng trưởng (kịch bản 2) lại được xác nhận khi giá vượt ngưỡng 880 điểm vào đầu tháng 09/2020. Với kịch bản này, hiện VN-Index đã gần đạt mục tiêu giá 920 điểm. Đồng thời, VN-Index cũng xác nhận xu hướng tăng mới khi vượt vùng đỉnh đầu tháng 09/2020 và đỉnh tháng 06/2020.

Mẫu hình cờ đuôi nheo

Cờ đuôi nheo là một dạng mẫu hình tiếp diễn xu hướng, củng cố xu hướng hiện tại, thường xuất hiện ở giữa xu hướng tăng/giảm. Mẫu hình cờ đuôi nheo có hình dạng tam giác và gồm 3 giai đoạn:

  • Giai đoạn 1: Giá hình thành xu hướng tăng/giảm.
  • Giai đoạn 2: Mức độ tăng/giảm của giá chững lại, giá biến động trong phạm vi hẹp với mức biến động không lớn. Các đường nối đỉnh và đáy ngắn hạn trong giai đoạn này tạo nên hình tam giác.
  • Giai đoạn 3: Giá vượt cạnh trên/dưới của vùng giao dịch này và xác nhận xu hướng tăng/ giảm sẽ tiếp tục. Lưu ý, nếu xu hướng trước đó là tăng thì giá sẽ vượt cạnh trên của vùng giao dịch dày đặc trước đó và xác nhận xu hướng tăng, nếu xu hướng trước đó là giảm thì giá sẽ cắt xuống cạnh dưới và xác nhận xu hướng giảm.
Mẫu hình tiếp diễn xu hướng cờ đuôi nheo

Nguồn: Charles D. Kirkpatrick II and Julie R. Dahlquist, Technical Analysis: The Complete Resource for Financial Market Technicians, 3rd Edition

Hình dạng tam giác của mẫu hình cờ đuôi nheo làm nhà đầu tư thường lầm tưởng với mẫu hình tam giác. Bởi vì  hai mẫu hình thuộc hai nhóm hoàn toàn khác nhau với đặc điểm riêng biệt. Đặc điểm quan trọng để phân biệt giữa 2 mẫu hình này là thời gian hình thành. Nếu mẫu hình tam giác là loại mẫu hình trung tính (nhà đầu tư phải chờ giá phá cạnh trên hay dưới để xác nhận xu hướng) với thời gian hình thành từ vài tháng trở lên, thì mẫu hình cờ đuôi nheo lại là mẫu hình tiếp diễn xu hướng (xu hướng trước đó sẽ tiếp tục) với thời gian hình thành trong một tháng.

Với thời gian hình thành của mẫu hình hiện tại thì đây là mẫu hình cờ đuôi nheo điển hình với mục tiêu giá được tính từ điểm phá vỡ mẫu hình cộng thêm một đoạn bằng cán cờ. Tuy nhiên, cán cờ trong mẫu hình hiện tại có thể được hiểu theo hai cách (1) tính từ đáy tháng 07/2020 hoặc (2) tính từ điểm phá vỡ giữa tháng 08/2020. Do đó, có hai mục tiêu giá với mẫu hình này tùy vào cách nhìn của nhà đầu tư:

Như vậy, nếu mẫu hình cờ đuôi nheo tiếp tục chi phối xu hướng thì mục tiêu giá có thể là vùng 950 điểm, nếu trong kịch bản tốt nhất mục tiêu có thể đạt được với mẫu hình là vùng 1,000-1,050 điểm theo mục tiêu giá 1. Nhà đầu tư có thể tiếp tục nắm giữ cổ phiếu trong danh mục và tập trung vào nhóm cổ phiếu dẫn dắt xu hướng.

Đồ thị ngày củaVN-Indextừ tháng 01/2020 đến nay

Rủi ro khi mẫu hình cờ đuôi nheo thất bại

Nhà đầu tư cần lưu ý một số vấn đề liên quan đến mẫu hình như sau:

Thứ nhất là sự thất bại của mẫu hình. Xu hướng tăng được đề cập trong bài đến từ giả định rằng, tín hiệu của mẫu hình cờ đuôi nheo được xác nhận. Tuy nhiên, thực tế có thể xuất hiện khả năng mẫu hình cờ đuôi nheo thất bại. Theo đó, nếu chỉ số điều chỉnh dưới cạnh trên của mẫu hình tức 880-900 điểm thì mẫu hình sẽ không còn đáng tin cậy, và lúc đó xu hướng tăng có thể bị đảo ngược.

Thứ hai là mục tiêu giá. Mục tiêu giá của các mẫu hình được tính dựa trên những nguyên tắc cơ bản được đề cập trong những nghiên cứu và tài liệu về phân tích kỹ thuật. Trên thực tế, mục tiêu giá này có thể đạt được hoặc không tùy vào diễn biến thị trường và không nhất thiết giá sẽ đạt mục tiêu này. Vấn đề này được đề cập trong nghiên cứu của Bulkowski (2015) về khả năng thành công, thất bại và mức độ sinh lợi của các nhóm mẫu hình.

Thứ ba về nội tại nền kinh tế. Do ảnh hưởng từ dịch Covid-19 nên nền kinh tế thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang gặp thách thức không nhỏ. Các số liệu vĩ mô có thể phản ảnh những tác động này trong thời gian tới do số liệu vĩ mô thường có độ trễ so với diễn biến thực của nền kinh tế. Do đó, rủi ro vĩ mô vẫn còn ở phía trước. Sự lạc quan quá mức có thể đưa đến những quyết định đầu tư không chính xác.

Trần Trương Mạnh Hiếu

FILI